2
Richtsnoeren i.v.m. ondernemingen en mensenrechten

Waarom zijn deze richtsnoeren belangrijk?

Niet-bindende richtsnoeren zijn bedoeld om de naleving van de mensenrechtenwetgeving te bevorderen en te ondersteunen. Zij worden in toenemende mate gebruikt om de consensus onder belanghebbenden over zeer gevoelige onderwerpen, zoals het creëren van rechtspersoonlijkheid voor niet-overheidsorganisaties op internationaal niveau, te vergemakkelijken. Deze richtsnoeren vormen een kader dat een aanvulling vormt op de mensenrechtenwetgeving, de naleving en handhaving vergemakkelijkt en het bewustzijn over de relevantie ervan vergroot.

Niet-bindende richtsnoeren zijn ook van belang omdat zij als richtsnoer hebben gediend voor de overheidsregulering van de activiteiten van organisaties. Deze reguleringsmechanismen worden toegelicht in twee conceptuele kaders. In de eerste plaats is "responsive regulation" een regulerende aanpak die bedrijven (en andere organisaties) aanmoedigt om hun processen en activiteiten aan te passen om te voldoen aan onder meer de mensenrechten of de milieuwetgeving, zonder dat zij daartoe door dwingende regelgeving verplicht zijn.

In de tweede plaats heeft "networked governance" tot doel het scala aan hard en zacht recht te verduidelijken om complexe problemen op te lossen, zoals de interactie tussen de verschillende actoren en hun activiteiten en de eerbiediging van de mensenrechten. Bij governance gaat het niet alleen om dwingend recht dat door de staat is opgesteld, want het gaat niet alleen om juridische kwesties, maar ook om het optreden van verschillende actoren en kaders.

Instrument 2 bevat diverse initiatieven die tot doel hebben de leemte op te vullen die is ontstaan door het gebrek aan verantwoordingsplicht op internationaal niveau voor de negatieve effecten van organisaties op de mensenrechten, alsook de moeilijkheid om transnationale mechanismen op nationaal niveau te gebruiken om organisaties verantwoordelijk te stellen voor dergelijke effecten.